Urzadzenie Szpitalow dla Woysk Xsiestwa Warszawskiego

Aby poznac zycie spoleczne danego narodu, warto pochylic sie nad powstajacymi na jego obszarze dokumentami prawnymi kodyfikujacymi rozne obszary dzialalnosci zarowno w sferze cywilnej, jak i wojskowej. Nie inaczej jest w odniesieniu do zachowanych swiadectw dzialan legislacyjnych, jakie byly podejmowane w Ksiestwie Warszawskim. Ten maly twor panstwowy usytuowany byl pomiedzy nadal poteznymi, i co najistotniejsze wywierajacymi przez caly czas dosc duzy wplyw na polityczne poczynania Napoleona zaborcami. Najlepszym na to dowodem sa dzialania podejmowane przez cara Rosji Aleksandra I, zakonczone traktatem w Erfurcie, w ktorego tajnej klauzuli cesarz Francuzow zobowiazywal sie do nierozszerzania w przyszlosci terytorium Ksiestwa Warszawskiego ani tym bardziej uzywania w jego tytulaturze nazwy Polska. A jednak od samego poczatku istnienia panstwo to cechuje sie preznoscia oraz szerokim zakresem podejmowanych prac ustawodawczych. Przez niezwykle krotki okres, w jakim funkcjonowalo, cieszac sie pelnia suwerennosci, powstalo samodzielnie badz zostalo zaadaptowanych wiele rozporzadzen, ktore legly u podstaw pozniejszych aktow prawnych lub przeszly w forme norm zwyczajowych i w ten sposob przetrwaly nawet do dnia dzisiejszego. Proces ten rozpoczal sie pozna jesienia 1806 roku, gdy na ziemie polskie wkroczyly wojska napoleonskie. Praktycznie natychmiast zaczely pojawiac sie organizowane ad hoc instytucje przejmujace z rak Prusakow administracje na obszarze wyzwolonych ziem dawnej Rzeczpospolitej. Tu na uwage zasluguje fakt, iz jednym z pierwszych dokumentow wydanych na terenie Warszawy juz pod koniec grudnia 1806 roku bylo rozporzadzenie prezydenta miasta Moszynskiego o rejestracji chirurgow oraz o powolaniu Rady Zdrowia, na ktorej czele stanal Michal Bergonzoni. Tworzenie struktur wladzy cywilnej i wojskowej postepowalo w sposob bardzo szybki, niejako wymuszajac dzialania francuskie w tym zakresie, bowiem juz 14 stycznia 1807 roku, czyli niespelna trzy miesiace od pojawienia sie pierwszych oddzialow Wielkiej Armii, Napoleon powolal Komisje Rzadzaca. Organ ten, zlozony z samych Polakow, posiadal najwyzsza wladze ustawodawcza i wykonawcza oraz pelnil funkcje zwierzchnika panstwa o charakterze zbiorowym. Zadania administracyjne lezaly w gestii wyznaczonych przez nia, a wylonionych spoza jej grona dyrektorow, w tym rowniez dyrektora wojny. Warto przy tym jednak pamietac, iz przez pierwsze dwa lata kierownictwo to nie bylo zupelnie samodzielne, gdyz na pewne decyzje, szczegolnie odnoszace sie do sfery wojskowosci, znaczacy wplyw wywieral rezydujacy w Polsce marszalek Louis Davout. Niebawem, a konkretnie cztery dni pozniej (18 stycznia 1807 roku) zatwierdzony zostal "Etat dla Wojska Polskiego", ktore rowniez juz powstawalo, a co wiecej, czynnie wspieralo oddzialy francuskie w dzialaniach zbrojnych. Artykul 21. tego dokumentu poruszal zagadnienia wojskowej sluzby zdrowia i podawal co nastepuje: Kazda Legia miec bedzie jednego chirurga starszego i kilku chirurgow pomocnikow. Jeden chirurg do kazdego batalionu szczegolnie bedzie przywiazany. Rownolegle na zapleczu teatru dzialan zbrojnych powstawaly lazarety. Dla ich sprawnego funkcjonowania powolana zostala jako cialo zalozycielskie i opiniotworcze Administracja Centralna Lazaretow ze swoimi organami przedstawicielskimi w wiekszych miastach, m.in. w Warszawie, gdzie funkcjonowala ponadto Administracja Lazaretowa Warszawska. Zatrudniony w nich personel rekrutowal sie glownie z lekarzy polskich, zas zaopatrywane byly niejednokrotnie dzieki osobistym staraniom i wsparciu finansowym Jozefa Wybickiego.