Niyazi-i Misri

Muhammed Niyazi i Misri 1618 1694 Malatyada Aspozi dogdu. Malatya Diyarbakir Mardin Bagdat Kerbela ve uzun süre Misirda din ve tasavvuf ögrenimi gördü. 1646da istanbula geldi. 1654te Elmalik Ümmi Sinana mürit oldu. Cagdaslari arasinda baslica sebebi yönetici ve egemen gücle catismalari olabilecek yaygin bir üne ulasti Halk Kültürüne dayaniyor olmasi dolayisiyla siirleri bu cevrede yanki buldu manzumeleri ezberlenerek agizdan agza aktarildi tarikat toplantilarinda cosku ile okunarak yorumlandi.Niyazi i Misri bir Fuzli ve Ynus Emre izleyicisi idi. On yedinci yüzyilda Ynus Emreyi yeniden ortaya cikaran da o idi. Divan siirinin en gelismis örneklerini verdigi bir yüzyilda on ücüncü yüzyila ve Fuzlinin de izleyicileri arasinda yer aldigi anlasilan Türkmen kültürüne dönüsü cagi icin de bir ufuk acilisi idi. Siirinde Divan edebiyati mazmun laririin geriye itilmesi yabanci sözcüklerin kendi kurallarina uygun söylenisleri yerine halkin yaygin söyleyislerinin öne cikarilmasi ve bu söyleyislerin ustaca aruz kaliplarina yerlestirilisi Niyazi i Misriyi cagi icinde öncü bir sair yapmadadir. Bu sebeple siirleri cogunlukla ikinci derecede örnekler olarak alinan sairin edebiyatimizdaki yeri gördügü ilgi ve dayandigi halk zemini dolayisiyla yeni bir degerlendirmeyi hak ediyor görünmektedir.Sonuncu cizginin yeni edebi olusumun hedefleri arasinda da yer almasi Niyazi i Misriyi Divan siiri icinde ileriye dönük üslbu ile birlikte Yeni Türk Edebiyatinin kendi ic gelisimi yönünden de dikkate deger kilmadadir. Bulak baskisi Kahire 1259 1843 temel alinarak hazirlanan eldeki yayin bu sebeple sairi Türk Edebiyatinin yenilesme dönemi baslarinda okundugu bicimde okuyabilecegimiz bir metin sunma düsüncesiyle ortaya konmus bulunuyor.