FRANCOREN MENDE KANTATZEN GENUENEAN (+CD)

Hamar, bederatzi, zortzi... 1978ko ekainaren 17an, Franco hil eta 3 urtera, 40.000 lagunek parte hartzen dute kontzertu batean, Bai euskarari kanpainaren amaiera Bilboko San Mames estadioan. Gauerdi laurden gutitan, Euskaltzaindiaren ordezkariek deialdi anonimo baten edukia irakurtzen dute oholtzan: «Gauerdian bonba batek eztanda egingo du estadioan». Jarritako orduan, jendetza osoa oihukatzen hasten da: «Hamar, bederatzi, zortzià», eta Eusko gudariak abesten du, euskal borrokalarien abestia. Euskaraz hitz egitea irabazi dugu. Besteak beste, abeslari burugogor batzuei ere zor diegu, metrailetak bizkarrean dituztela, polizia etxeetan atxiloturik eta abar... Hego Euskal Herrian eta Ipar Euskal Herrian gizarte tradizional eta klerikal bat inarrosi dute. Torturak, ankerkeriak salatu dituzte, kontzientziak esnatu eta beren duintasuna berreskurarazi euskal herritarrei. Haien abestia historiako liburu bat da, 1970eko hamarraldikoa. Hitzak zuzen eta argiak dira. Faxismoaren prismatik irakurri behar dira. Abeslariak borrokaren oihartzunak dira. Errefuxiatuei, presoei, langileei, nekazari munduari ahotsa eman diete. Euskal herritarrek kantuak bere egin dituzte. Hamarraldi paregabe horretan gertatzen dira: kultur berritzea, lehen kooperatiben sorrera eta lehen ikastolak. Euskal herritarrek ulertu dute etorkizuna oso beren gain dagoela. Gure esku dago gaur kantari hauek omentzea.